Üniversiteye yeni başlayan her öğrencinin aklındaki planlardan biridir erasmus ile yurtdışında okumak. Üniversite hayatının bir bölümünü farklı bir ülkede geçirmek, bu ülkenin eğitim sistemini yakından görmek, farklı milletlerden kendi yaş grubunda yeni arkadaşlar edinmek isteyenler için birebir olan erasmus programı hakkında işe yarar bazı bilgileri kendi tecrübelerimi de katarak bu yazı altında anlatacağım.
Erasmus, üniversite öğrencilerinin eğitimlerinin bir veya iki dönemini Avrupa Birliği üyesi bir ülkede anlaşmalı bir yükseköğretim kurumunda geçirmesidir. Öğrenim ve staj hareketliliği olmak üzere ikiye ayrılır. Öğrenim hareketliliğinden faydalanmak için okuduğunuz bölümün, erasmus programına dahil olan ülkelerdeki üniversitelerle anlaşmasının bulunması gerekiyor. Bölümünüzün hangi üniversitelerle anlaşmalı olduğuna, üniversitenizin Uluslararası İlişkiler Birimi’nin web sitesinden ulaşabilirsiniz. Eğer bölümünüzün erasmus öğrenim anlaşması bulunuyorsa, 1 veya 2 dönem olmak üzere yurt dışında okuma fırsatı elde edebilirsiniz.
Staj hareketliliğinde ise programa üye ülkelerden birinde kendi bulduğunuz veya bölümünüzün anlaşmalı olduğu bir kurumda staj yapabiliyorsunuz. Staj hareketliliği hakkında daha detaylı bilgilere farklı bir yazıda yer vereceğim.
Yukarıda belirttiğim gibi öğrenim hareketliliğinden faydalanmak için bölümünüzün halihazırda bir anlaşmasının bulunması gerekiyor. Bunu bölümünüzün erasmus koordinatörüne sorarak veya okulunuzun Uluslararası İlişkiler Birimi’nin web sitesinden öğrenebilirsiniz.
Öğrenim hareketliliğinden faydalanmak için bir yükseköğretim kurumunda tam zamanlı ön lisans, lisans, yüksek lisans veya doktora öğrencisi olmanız ve üniversiteniz tarafından belirlenen minimum not ortalaması kriterini sağlamanız gerekiyor. Alttan ders bulundurmak erasmustan faydalanmak için engel oluşturmuyor.
Değişime en erken 1. sınıfta, güz dönemi için not ortalamanız oluştuktan sonra başvurabilirsiniz. Bu yüzden dil sınavları bahar döneminde yapılmaktadır. Dil sınavına birinci sınıfta giren bir öğrenci, değişime en erken 2. sınıf güz döneminde dahil olabiliyor. Yani 1. sınıfta değişime katılamıyorsunuz. Bir diğer deyişle, değişim başladığında 1. sınıfı bitirmiş olmanız gerekiyor. (Bazı fakülteler en az 2. sınıfı bitirmiş olma şartı koyabiliyor o ayrı. Bkz: Mimarlık) Birinci sınıf güz döneminde dersler pek yoğun olmayacağı için iyi bir ortalama yaparak Erasmus yolunda üst sınıflara karşı avantajlı konuma gelebilirsiniz. (Ben öyle yapmıştım.)
Bölümünüzün bir anlaşması var, not ortalamanız da üniversitenizce belirlenen kriterin üzerindeyse başvuru aşamasına geçelim.
Değişimden yararlanacak öğrenciler, yılda bir kez yapılan başvuru ve seçim süreci ile belirlenir. Bunun için başvuru tarihlerini yakından takip etmelisiniz. Başvuru yöntemi okuldan okula değişkenlik göstermekle birlikte, genellikle online olarak yapılır.
Şartları sağlayan öğrenciler, önceden duyurulan tarihlerde tercih ettikleri dil sınavına girer. Dil sınavında barajı geçen öğrencilerin genel not ortalaması ve dil puanları harmanlanarak Erasmus Başarı Puanı hesaplanır.
Erasmus kontenjanları bölümden bölüme değişkenlik gösterdiği için, her bölüm için erasmus başarı puanına göre sıralamalar ayrı ayrı yayınlanır. Kontenjanlara göre asil ve yedekler belirlenir. Bölümler nezdinde erasmus toplantıları olur ve bölümünüzün birden çok ülke ve okulla anlaşması varsa, sıralamanıza göre bir tercih hakkınız doğar. Seçeneklerinizi karşılaştırmanın en güzel yöntemi daha önce değişimden yararlanan öğrencilerle doğrudan iletişime geçmektir. Bu kişileri bulmak için koordinatörünüz ile iletişime geçebilirsiniz.
Bu aşamaya kadar geldiyseniz ve değişimi gerçekleştireceğiniz okul belirlendiyse işin kolay kısmını daha yeni bitirdiniz demektir. Belgelerle boğuşacağınız asıl dönem şimdi başlıyor.
Erasmus sürecinde hazırlamanız gereken belgeler değişim öncesi ve değişim sonrası olmak üzere ikiye ayrılıyor. Hibenizin belirli bir kısmı tüm bu süreci tamamlayana kadar verilmiyor. Yani döndükten sonra bile işiniz bitmiş sayılmıyor. Bu yazıda hazırlanması gereken belgelerin hepsine tek tek değinmek yerine, akıllara takılabilecek bazı soruları yanıtlandıracağım. Belgelerle ilgili detaylı bilgiye okulunuzun erasmus biriminin web sayfasından ulaşabilirsiniz.
Hayır. Erasmus öğrencisi seçilmeniz hibe alacağınızı garanti etmez. Değişim için seçilen öğrencilerin sadece bir kısmı (başarı puanına göre) hibe almaya hak kazanır.
Alınacak hibe gidilecek ülkenin ekonomik durumuna göre değişiklik gösterir. Ulusal Ajansın 2018 sözleşme döneminden sonra seçilen öğrenciler için uygulama el kitabında yayınladığı hibe tutarları aşağıdaki gibidir.
| Ülke Grupları | Hareketlilikte Misafir Olunan Ülkeler | Aylık Hibe Öğrenim | Aylık Hibe Staj |
|---|---|---|---|
| 1. ve 2. Grup | Birleşik Krallık, Danimarka, Finlandiya, İrlanda, İsveç, İzlanda, Lihtenştayn, Lüksemburg, Norveç, Almanya, Avusturya, Belçika, Fransa, Güney Kıbrıs, Hollanda, İspanya, İtalya, Malta, Portekiz, Yunanistan | 500 Euro | 600 Euro |
| 3. Grup | Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Hırvatistan, Letonya, Litvanya, Macaristan, Makedonya, Polonya, Romanya, Slovakya, Slovenya, Türkiye | 300 Euro | 400 Euro |
Tablo 1: Ulusal Ajans tarafından duyurulan hibe miktarları
Fakat 2017 sözleşme döneminde seçilen öğrenciler için (değişimden 2018 yılında veya daha sonra yararlanacak olsa bile) halen aşağıdaki tablodaki veriler uygulanmaktadır.
| Ülke Grupları | Hareketlilikte Misafir Olunan Ülkeler | Aylık Hibe Öğrenim | Aylık Hibe Staj | |
|---|---|---|---|---|
| 1. Grup | Avusturya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, İrlanda, İtalya, Lihtenştayn, Norveç, İsveç, İsviçre, Birleşik Krallık | 500 Euro | 600 Euro | |
| 2. Grup | Belçika, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Kıbrıs Rum Kesimi, Almanya, Yunanistan, İzlanda, Lüksemburg, Hollanda, Portekiz, Slovenya, İspanya, Türkiye | 400 Euro | 500 Euro | |
| 3. Grup | Bulgaristan, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Romanya, Slovakya, Makedonya | 300 Euro | 400 Euro |
Tablo 2: Sakarya Üniversitesi tarafından duyurulan hibe miktarları
Erasmus programında sadece size tahsis edilen hibe ile geçinmeniz pek mümkün değil. Erasmus hibesi, temel harcamalara destek niteliğindedir ve öğrenim süresince yapılacak tüm masrafları karşılamayı hedeflemez. Hibenin dışında uçak bileti, barınma, vize masrafları vs. için ek bir ödeme yapılmaz.
Normal şartlarda, hak edilen hibenin %80’i değişim başlamadan önce öğrencinin hesabına yatırılmalıdır. Fakat bazı sebeplerle bu tarihler aksayabilir (Genelde aksamalar güz döneminde yapılan değişimlerde yaşanır.) ve hibenizin hesabınıza geçmesi değişim başladıktan 1 ya da 2 ay sonraya sarkabilir.
Hibenin kalan %20 lik kısmı değişim sonrası hesabınıza geçer. Bunun için öğrenci, misafir olduğu kurumda almış olduğu kredilerin en az 3’te 2’sini başarmış olmalı ve değişim sonrası teslim etmesi gereken tüm belgeleri erasmus birimine teslim etmiş olmalıdır.
Hak edilen hibe hesaplanırken, misafir oluncak kurumdan alınan davet mektubundaki tarihler baz alınır. Dönüş sonrası bu tarihlerde yaşanan değişikliklere göre (tahmin edilenden geç veya erken dönülmüşse) kesintiler veya eklemeler yapılır.
Hayır, erasmus öğrencisi olmak hiçbir bursun kesintiye uğramasına yol açmaz.
Erasmus öğrenimi süresince kalacak yer kim tarafından ayarlanır? Erasmus öğrencisi olarak seçildikten sonra gidilecek kuruma yapılan başvuru esnasında bir barınma formu (Accommodation Form) doldurulur. Karşı kurumun Uluslarası İlişkiler Birimi kalacak yer konusunda misafir öğrencilere yardımcı olur ve kontenjanlar dahilinde okulun yurtlarına yerleştirme yapar. Fakat kontenjanların yetersiz olması durumunda kalacak yerin bulunması öğrencinin sorumluluğundadır.
Karşı kurum tarafından barınma ile ilgili sunulan bilgiler iyi takip edilmeli ve açıkta kalmamak adına başvurular olabildiğince erken yapılmalıdır. Barınma ile ilgili destek alınamaması durumunda daha önce değişimden faydalanan öğrencilerle iletişime geçilmelidir.
Evet. Öğrencinin kendi okulunda harç ödeme yükümlülüğü varsa, dönemlik harcını yatırmalıdır.